SUNNETET DHE ADABET E NAMAZIT
Çdo vepër që e ka punuar Pejgameri a.s. në namaz, vazhdimisht pa ndërprerje jashtë disa rasteve të ralla, është sunnet të punohet, e çdo vepër që e ka punuar Pejgameri a.s. jo vazhdimisht quhen adabe.
Sheriati Islam i ka bërë vaxhibet plotësim të farzeve, e i ka bërë sunnetet plotësim të vaxhibeve, dhe i ka bërë adabet plotësim të sunneteve. Këto të gjitha janë në lidhshmëri ndërmjet veti.
SUNNETET E NAMAZIT
Në fillim të namazit, gjatë marrjes të tekbirit fillestar, meshkujt i ngrisin duart deri te veshët, kurse femrat deri te supet e krahëve
|
Tekbiri fillestar
Në namaz hymë duke i ngritur duartë. Shuplakat i kthejmë nga kibla e shqiptojmë :
"ALLAHU EKBER". |
|
Meshkujt i lidhin duart nën kërthizë, kurse femrat mbi krahëror (gjoks); dora e djathtë të vihet mbi dorën e majtë
|
Duke qëndruar në këmbë në namaz lexojmë Kuran.
Ky lexim quhet kiraet.
Në rekatën e parë të secilit namaz lexohet:
"Subhaneke
Allllahumme,
ve bihamdike,
ve tebarekesmuke,
ve teala xhedduke,
ve la ilahe gajruke."
|
|
Të këndohet Subhaneja (Subhaneke All-llahume vebi hamdike vetebareke ismuke ve teala xhed-duke ve lailahe gajruke) pas tekbirit fillestar në reqatin e parë.
Të këndohet eudhu-bilahi, bismilahi pas subehanes në reqatin e parë, ndërsa bismilahi të këndohet para Elhamit në çdo reqatë, pa zë. Të thuhet amin pas Elhamit, kur falemi vetë apo me imam.
Të ndahen lëvizjet e namazit me tekbir (All-llahu ekber) si në sexhde, ruqu..
Të thuhet semiall-llahu limen hamide (Rabena lekel-lhamd), gjatë ngritjes nga rukuja, ndërsa kur të jemi pas imamit mjafton të thuhet Rabena lekel-hamd.
Në ruku të rroken gjunjtë me duar, dhe shpina të drejtohet në pozitë horizontale dhe të thuhet subehane rabbijel adhijm 3 herë.
|
Përkulja me gjysmën e trupit quhet ruku: Duke bërë rukun shqiptojmë 3 here:
Leximi:
"Subhane rabbijeladhim"
|
|
Duke shkuar në sexhde gjunjtë të lëshohen më parë pastaj duartë dhe fytyra, ndërsa të veprojmë në të kundërtën kur të ngrihemi, më parë fytyrën, duart e pastaj gjunjtë.
Gjatë qëndrimit në sexhde meshkujt e ndajnë barkun nga kofsha, byrrylat prej anëve dhe llërën e dorës prej toke, ndërkaq femrat veprojnë në të kundërtë, e mbledhin barkun, duart i mbyllin.
Gjatë qëndrimit në sexhde thuhet subhane rabijel eala 3 herë.
|
Në sexhde shqiptojmë 3 here: "Subhane rabbijel e'ala"
|
|
|
Gjate uljes nga sexhdja shqiptojm 3 here:
rabi gfirli |
|
Duart lëshohen në prehër mbi gjunjtë në ulje të namazit. Meshkujt ulen mbi këmbën e majtë të lakuar, kurse këmbën e djathtë e shtrijnë për toke duke e kthyer gishtin e madh nga Kibla, ndërkaq femrat ulen në anën e majtë ndërsa këmbët i kthejnë në anën e djathtë, dhe shqiptojm 3 here rabi gfirli dhe prape shkojm ne sexhde duke thene Allahu Ekber
|
Në sexhde shqiptojmë 3 here: "Subhane rabbijel e'ala" |
|
Pasi qe thojm 3 here "Subhane rabbijel e'ala" ngrihemi nga sexhdja duke thene Allahu Ekber Pas çdo rekati të dytë dhe në fund të namazit ulemi.
Namazi prej dy rekatesh, ka vetëm një ulje - Kadei ehire. Namazet prej tre ose katër rekatesh kanë nga dy ulje: uljen e parë pas dy rekateve dhe Kadei ehiren në mbarim të namazit.
Në uljen e parë e lexojmë Et-Tehijjatu.
Leximi:
"Et-tehijjatu lil-lahi ves-salavatu ve tajjibatu.
Esselamu alejke ejjuhen-nebiju ve rahmetull-llahi ve bereketuhu.
Esselamu alejna ve ala ibadil-lahis-salihin.
Eshehedu en la ilahe il-llah.
Ve eshhedu enne Muhammedin abduhu ve resuluhu."
|
Në uljen e fundit e lexojmë:
Leximi:
"Et-tehijjatu lil-lahi ves-salavatu ve tajjibatu.
Esselamu alejke ejjuhen-nebiju ve rahmetull-llahi ve bereketuhu.
Esselamu alejna ve ala ibadil-lahis-salihin.
Eshehedu en la ilahe il-llah.
Ve eshhedu enne Muhammedin abduhu ve resuluhu."
|
Pastaj Salavatet :
"All-llahume sali-li ala Muhammedin ve ala ali Muhammed.
Kema sal-lejte ala Ibrahim ve ala ali Ibrahim.
Inneke hamidun mexhid"
" Allahume barik ala Muhammedin ve ala ali Muhammed.
Kema barekte ala Ibrahime vea ala ali ibrahime.
Inneke hamidun mexhid"
|
dhe duatë
"All-llahumme Rabbena atina fid-dun-ja haseneten ve fil-ahireten haseneten ve kina adhabeden-nar.
All-llahumme Rabbenag-firli ve li validejje ve lil-mu'minine jevme jekumul-hisab". |
mandej japim (shprehim) selam.
Esselamu alejkum ve rahmetull-llah |
|
|
Esselamu alejkum ve rahmetull-llah |
Duke dhënë selam dalim nga namazi. Selami jepet kështu: duke kthyer kokën në anën e djathë dhe ne anen e majte duke shqiptuar : Esselamu alejkum ve rahmetull-llah
Pasi të japim selam lexojmë:
"Allahume entes-selamu ve minkes-selam, Te-barekte ja dhel-xhelali vel-ikram."
|